Wiatrak w Rynie
Leaflet | © OpenStreetMap contributors
9,2 /10

Ocena na podstawie 5 opinii

Grażyna
Dodaj opinię

Opinie

Byłeś w tym miejscu? Podziel się swoimi wrażeniami.

Ocena9.2

Dodaj opinię

Opis obiektu

Wiatraki są elementem polskiego krajobrazu, także tego mazurskiego, jednak spotyka się je w tym regionie coraz rzadziej. Wyróżniamy 3 historyczne typy wiatraków: koźlak, paltrak i holenderski.

Koźlak to najstarszy i najprymitywniejszy typ wiatraka europejskiego. Skrzydła napędzane siłą wiatru najczęściej poruszały urządzenia do przemiału zbóż na mąkę. Regulację prędkości obrotowej uzyskiwano zdejmując lub dokładając na skrzydłach klepki. Koźlak był w stanie w ciągu 120 do 150 wietrznych dni roku zemleć od 60 do 90 ton ziarna.
 
Cały budynek zbudowany był z drewna, a z zewnątrz najczęściej pokrywany gontem. Wiatrak kozłowy posiadał trzy kondygnacje – dolna była zajęta przez stabilizującą konstrukcję kozła, dwie wyższe były przeznaczone do produkcji mąki (górna zawierała kamienie młyńskie). Gontowe ściany początkowo nie sięgały prawie do samej ziemi (ze względu na koszt i ciężar) i odsłaniały widoczny z daleka kozioł. Możemy przypuszczać, że dało to początek bajkom o "chatce na kurzej łapce". W opowieściach z pewnością chodziło o zniechęcenie dzieci do zbliżania się do wiatraka. Jego skrzydła były przyczyną wielu śmiertelnych wypadków.

Paltrak to drewniany wiatrak posadowiony na solidnym murowanym fundamencie. W kierunku wiatru obraca się cały wiatrak wraz z maszynami, podobnie jak koźlak, ale mechanizm tego obrotu jest znacznie solidniejszy. Dzięki temu paltrak może mieć większą masę (posiada więcej maszyn).
 
Wiatrak holenderski
to z kolei typ wiatraka charakteryzujący się nieruchomym, masywnym korpusem (zwykle murowanym, na planie koła lub wieloboku), na którym umocowana jest obracana na łożysku bryła dachowa ze śmigłami. Pozwalało to łatwiej dostosować śmigła wiatraka do kierunku wiatru. Ten typ wiatraka powstał w północnej Holandii.

W Rynie, który leży na drodze Mrągowo-Giżycko, znajduje się zabytkowy wiatrak holenderski z 1873 roku. Został przebudowany w latach 1975-1982. Jadąc z Mrągowa szukajmy go w Rynie po lewej stronie na wzgórzu, niedaleko cmentarza.  Wiatrak służył niegdyś do mielenia zboża.

Zbudowany jest na planie koła, zwęża się ku górze i zwieńczony jest stożkowym dachem, na którym zainstalowane są cztery śmigi. Budynek jest murowany i otynkowany. Wiatrak jest własnością prywatną, jednak popada w ruinę. Można go obejrzeć jedynie z zewnątrz i zza siatki. Latem w tym miejscu trzeba opędzać się od komarów i więcej niż kilka-kilkanaście minut nie da się oglądać wiatraka.

Być może ryński wiatrak spotka los wielu innych wiatraków z Warmii i Mazur, po których pozostały resztki lub nic. Szkoda! Kolejny element mazurskiego krajobrazu, jak chaty drewniane i zabytkowe cmentarze, znika...

 

W pobliżu

Partyzantów 8, Ryn

Wieża ciśnień z XIX w.

Ryn
Odległość: 112 m

Przystań miejska w Rynie

XX lecia, Ryn
Odległość: 370 m

Zamek Krzyżacki

Plac Wolności 2, Ryn
Odległość: 446 m

MAZURYN YACHTING

Hanki Sawickiej 9, Ryn
Odległość: 554 m

Stanica Żeglarska Stock

XX lecia 1, Ryn
Odległość: 560 m

Przystań Ośrodek Wypoczynkowo – Żeglarski Ryn

Mazurska 17, Ryn
Odległość: 564 m

Wieża ciśnień z XIX w.

Ryn
Odległość: 112 m

Przystań miejska w Rynie

XX lecia, Ryn
Odległość: 370 m

Zamek Krzyżacki

Plac Wolności 2, Ryn
Odległość: 446 m

MAZURYN YACHTING

Hanki Sawickiej 9, Ryn
Odległość: 554 m

Stanica Żeglarska Stock

XX lecia 1, Ryn
Odległość: 560 m

Przystań Ośrodek Wypoczynkowo – Żeglarski Ryn

Mazurska 17, Ryn
Odległość: 564 m

Noclegi w okolicy

Inne zabytki w okolicy

Zabytki

Potrzebujesz pomocy?

Jeśli masz jakieś pytania lub potrzebujesz wsparcia, skontaktuj się z naszym Biurem Obsługi Klienta


Dotrzyj do 3 mln turystów
Dodaj swój obiekt

Sprawdź naszą ofertę!